Dlaczego Twoje dziecko po dziewięciu latach nauki języka obcego w szkole wciąż nie jest w stanie przeczytać obcojęzycznej gazety czy zrozumieć obcojęzycznego serwisu informacyjnego? Dlaczego nie czuje się pewnie w kontaktach z rówieśnikami z innych krajów? Dlaczego lekcje języka są dla wielu uczniów przykrym obowiązkiem o nieokreślonej przydatności?
Poniżej przedstawiamy 7 błędów polskiej edukacji w nauczaniu języków obcych.
1. Tworzenie zbyt dużych grup językowych, przez co nauczyciel nie jest w stanie poświęcić uwagi każdemu z uczniów. Zajęcia nie wymagają wówczas pełnego zaangażowania ze strony wszystkich uczestników. Koncentrują się głównie na wykonywaniu ćwiczeń zamieszczonych w obowiązującym podręczniku. Dzieci nie mają szansy przezwyciężyć strachu przed mówieniem, nie ćwiczą prawidłowej wymowy, często utrwalają sobie błędy językowe.
2. Główny nacisk położony na gramatykę generatywną, niedostateczne zainteresowanie komunikacyjną rolą języka. Wielu nauczycieli języków obcych w polskich szkołach zapomina o dwuaspektowym charakterze gramatyki. Uczniowie koncentrują się więc na wyabstrahowanych regułach gramatycznych, pomijając aspekt funkcjonalny – reguły użycia. Tymczasem, poprawność formalna nie gwarantuje poprawności językowej tekstu. Ponadto, uczniowie nie są przygotowywani do swobodnego porozumiewania się w obcym języku. Typowe dla polskiej edukacji językowej żmudne ćwiczenia gramatyczne mające na celu poznanie zasad i klasyfikacji gramatycznych nie zbliżają ucznia do osiągnięcia nadrzędnego celu nauki języka, jakim jest zdobycie umiejętności swobodnego komunikowania się w języku obcym. Skuteczne porozumiewanie się wymaga bowiem całkowitego wyzbycia się refleksji językowej i metajęzykowej.
3. Niechęć do wprowadzania nowych metod nauczania, opartych na badaniach psycholingwistów, takich jak: nauka poprzez ruch, stosowanie nowoczesnych technologii informacyjno-komunikacyjnych, korzystanie z metod audiowizualnych, pisanie kreatywne, etc.; uporczywe trwanie przy metodzie gramatyczno-tłumaczeniowej i odporność instytucji na wszelkie innowacje.
4. Unikanie podejścia zadaniowego w czasie lekcji, to znaczy brak sytuacji zmuszających ucznia do podjęcia wysiłku samodzielnego wyjaśniania i interpretowania zjawisk. Wykonywanie zadań rozwija kreatywność i samodzielność uczniów, co z kolei przekłada się na skuteczność i swobodę własnej produkcji językowej.
5. Niedostateczne wykorzystanie materiałów autentycznych (wycinków z prasy, fragmentów książek czy filmów) na lekcjach języka obcego. Bez nich, rzeczywistość językowa kreowana w sali lekcyjnej nijak się ma do faktycznych użyć języka przez jego rodzimych użytkowników. W rezultacie, uczniowie poznają język, którego nie są w stanie wykorzystać w spontanicznych relacjach, język nieadekwatny do codziennej komunikacji.
6. Brak systematycznych powtórek zrealizowanego materiału. Uczeń może odnieść wrażenie, że słówka czy problemy gramatyczne poznane w trakcie omawiania danej partii materiału nie przydają się przy omawianiu kolejnych działów. Takie podejście skłania do intensywnej nauki przed sprawdzianem i szybkiego zapominania materiału po jego zaliczeniu.
7. Brak sposobności rozwoju kreatywności w czasie lekcji. Zamiast tego uczniowie stają w obliczu ścisłych wytycznych odnoszących się do niemal każdego rejonu języka. Nie zyskują więc umiejętności myślenia w danym języku, nie są w stanie odnaleźć się w bardziej złożonych sytuacjach komunikacyjnych, reprodukują poznane na lekcjach struktury, zamiast samodzielnie je tworzyć.